ს ი ლ ა ბ უ ს ე ბ ი: (VII- VIII- IX -X -XIკლასები)

                                          ს ი ლ ა ბ უ ს ი    

სილაბუსი  2014- 2015  სასწავლო   წელი

განხილულია:                შეთანხმებულია

                     

ქალაქ  რუსთავის  # 11  საჯარო   სკოლა

საბუნებისმეტყველო     კათედრის  გამგე:

დ ი რ ე ქ ტ ო რ ი ს     მ ო ა დ გ ი ლ ე:                                     |ნ.  გორდეზიანი|

                                                                 ბ ი ო ლ ო გ ი ა

ამტკიცებს  სკოლის დირექტორი:                        / გ. შეყილაძე/

სწავლების      კლასი-      VII   

სასწავლო   საგნის   სწავლების  ხანგრძლივობა     ორი    სემესტრი

საათების     რაოდენობა   :  3 6 სთ   (კვირაში   ერთი  საათი)  

მასწავლებელი:   აზა   მიმინოშვილი

 საბუნებისმეტყველო დისციპლინების სწავლების მიზანია აზიაროს მოსწავლე   საბუნებისმეტყველო მეცნიერების საფუძვლებს და განუვითაროს  კვლევის უნარ-ჩვევები, რაც მას საშუალებას მისცემს შეიცნოს და გაითავისოს სამყარო,  ჩაერთოს საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში, იგრძნოს პასუხისმგებლობა საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და  გარემოს მიმართ.

ამოცანები:

ცოდნა:

• ცოცხალი სამყარო და სასიცოცხლო პროცესები;
• გარემოს მდგრადი განვითარების პრინციპები.

მეცნიერული კვლევის უნარ-ჩვევები:

• დაკვირვება, აღწერა;
• კვლევის საგნის განსაზღვრა;
• კვლევის ეტაპების განსაზღვრა;
• აღრიცხვა;
• კლასიფიკაცია;
• გაზომვა;
• კომუნიკაცია;
• მონაცემების  ინტერპრეტაცია;
• განჭვრეტა/ჰიპოთეზის გამოთქმა;
• ცდის დაგეგმვა;
• ცდის ჩატარება;
• მონაცემთა ანალიზი და შეფასება;
• მოდელის შექმნა და გამოყენება.

დამოკიდებულება:

• ინტერესი ბიოლოგიის  მიმართ;
• ბიოლოგიის  მნიშვნელობის გააზრება;
• ინტერესი მეცნიერული კვლევისა და სიახლეების მიმართ;
• თანამშრომლობის სურვილი;
• გარემოზე ზრუნვა და პასუხისმგებლობა;
• უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაცვის მნიშვნელობის გააზრება.

საბაზო საფეხური .  სწავლების ამ საფეხურზე მოსწავლეს კიდევ უფრო მეტად უვითარდება შემეცნებისათვის საჭირო უნარ-ჩვევები.  ის მოვლენების გარეგნული აღწერიდან გადადის მოვლენათა არსის წვდომაზე, შეიმეცნებს  ძირითად ფიზიკურ, ქიმიურ კანონებს და ბიოლოგიურ კანონ-ზომიერებებს. მოსწავლე იწყებს  ემპირიული გზით სამყაროს აღქმას,

შემოქმედებითად აზროვნებას, ცდილობს სამყაროში ადამიანის ადგილისა და მნიშვნელობის განსაზღვრას.

საბაზო საფეხურზე მოსწავლე ივითარებს სპეციფიკურ უნარ-ჩვევებს, რომელთაგან პრიორიტეტულია:

·         კვლევის ზოგიერთი თანამედროვე მეთოდის გამოყენება;

·         სამეცნიერო ლიტერატურის მოძიება და გამოყენება;

·         ექსპერიმენტის დაგეგმვა და წარმართვა, მონაცემთა შეგროვება-დამუშავება;

·         კრიტიკული ანალიზი, დასკვნების გამოტანა;

·         პრეზენტაცია (გრაფიკების, დიაგრამების, მოდელის შექმნა).

წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები:

შემოქმედებითად აზროვნებას, ცდილობს სამყაროში ადამიანის ადგილისა და მნიშვნელობის განსაზღვრას.

საბაზო საფეხურზე მოსწავლე ივითარებს სპეციფიკურ უნარ-ჩვევებს, რომელთაგან პრიორიტეტულია:

·         კვლევის ზოგიერთი თანამედროვე მეთოდის გამოყენება;

·         სამეცნიერო ლიტერატურის მოძიება და გამოყენება;

·         ექსპერიმენტის დაგეგმვა და წარმართვა, მონაცემთა შეგროვება-დამუშავება;

·         კრიტიკული ანალიზი, დასკვნების გამოტანა;

·         პრეზენტაცია (გრაფიკების, დიაგრამების, მოდელის შექმნა).

წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები:

ბუნ.VII.1. მოსწავლეს შეუძლია განსაზღვროს კვლევის საგანი და კვლევის ეტაპები

ბუნ.VII.2 მოსწავლეს შეუძლია კვლევითი პროცედურის განხორციელება/ მონაცემების აღრიცხვა

ბუნ.VII.3 მოსწავლეს შეუძლია მონაცემებთა წარმოდგენა სხვადასხვა საკომუნიკაციო საშუალებების გამოყენებით

ბუნ.VII.4მოსწავლეს შეუძლია მონაცემთა ანალიზი და შეფასება

ბუნ.VII. 5მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს უჯრედზე როგორც ორგანიზმის აგებულებისა და განვითარების ერთეულზე.

ბუნ.VII.6მოსწავლეს შეუძლია  დაახასიათოს ცხოველთა  და მცენარეთა სასიცოცხლო დაასაბუთოს გამრავლების ბიოლოგიური მნიშვნელობა

ბუნ.VII.7მოსწავლეს შეუძლია  დაახასიათოს  ცოცხალი სამყაროს მრავალფეროვნება,გამოიყენოს კლასიფიკაციის პრინციპი და იმსჯელოს  სხვადასხვა  ჯგუფებს  შორის  მსგავსება  განსხვავებაზე.

პროგრამის შინაარსი

6. უჯრედი

1.ორგანიზმების საშენი მასალა   2. გამადიდებელი ხელსაწყოები   3. მიკროპერეპარატის მომზადება    4. უჯრედის ფორმის მრავალფეროვნება   5. ორგანიზმის ორგანიზაციული დონეები   6. პლაზმური მემბრანა. უჯრედის კედელი და ციტოპლაზმა    7. უჯრედის ორგანოიდები     8. ბირთვი    9.  უჯრედის ზრდა გაყოფა    10. პროკარიატული და ეუკატიოტული უჯრედები   11. მიკრობები   12. სასარგებლო მიკრობები   13. მიკრობების როლი ბუნებაში   14 მავნე მიკრობები    VIთავის შეჯამება  ტესტები თვითშეფასებისთვის

7. ორგანიზმთა გამრავლება და განვითარება

1 გამრავლება    2. უსქესო გამრავლება  3. მცენარეთა გამრავლება და სასიცოცხლო ციკლი      4. ყვავილოვანი მცენარეების სასიცოცხლო ციკლი    5. თესლის აგებულების შესწავლა    6. შიშველთესლოვანების გამრავლება და განვითარება     7. სქესობრივი გამრავლება ცხოველებში   8.ცხოველთა ინდივიდუალური განვითარება ტესტები თვითშეფასებისთვის

8.ცოცხალი ორგანიზმების კლასიფიკაცია

1.კლასიფიკაცია   2. ცოცხალი ორგანიზმების კლასიფიკაცია   3. ვარიაცია    4 პროტისტები   5. სოკოების სამეფო   6. მცენარეთა სამეფო    7. რკვევა    8. ცხოველთა სამეფო    9. ნაწლავღრუიანები. ჭიები, მოლუსკები    10. ფეხსახსრიანები    11.თევზები, ამფიბიები და ქვეწარმავლები   12. ფრინველები და ძუძუმწოვრები    VIII  თავის შეჯამება.      ტესტები თვითშეფასებისთვის

საკლასო მენეჯმენტის  ხერხები:       ჯგუფური,  ინდივიდუალური, წყვილებში. მთელ  კლასთან.

მეცადინეობის  ფორმები:      ლექციური,ლაბორატორიული...

სწავლების  მეთოდები        (აქტივობები)-გონებრივი  იერიში,  ტექსტზე მუშაობა,  ვენის დიაგრამა,    დისკუსია,    ვიცი,  მინდა   ვიცოდე,ვისწავლე.,    როლური  თამაში,  პროექტები, ჯაჭვური თხრობა.  სააზროვნო  სქემები.

გაკვეთილის  ტიპები:     ახსნის,   განმტკიცების, კომბინირებული, შემაჯამებელი

.

შეფასება  ტესტირება,   დემონსტრირება

გამოიყენება ორი ტიპის შეფასება: განმსაზღვრელი და განმავითარებელი.

 სემესტრის მანძილზე მოსწავლეები ფასდებიან შემდეგი სამი კომპონენტის მიხედვით:

ა) საშინაო დავალება;

ბ) საკლასო  დავალება;

გ) შემაჯამებელი დავალება.

შეფასების სამივე კომპონენტს ერთნაირი წონა აქვს. საშინაო და საკლასო დავალებათა კომპონენტებში გამოიყენება როგორც განმსაზღვრელი, ასევე განმავითარებელი შეფასება. შემაჯამებელი დავალების კომპონენტში აუცილებელია განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება.

1) საშინაო დავალება

დავალების ტიპები: საშინაო  ექსპერიმენტი, დაკვირვება ობიექტებსა და პროცესებზე, ინფორმაციის მოძიება,  კონცეპტუალური რუკის შედგენა, მოდელირება, რეფერატის მომზადება და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.       სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.       კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.       პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.       თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

2. საკლასო დავალება

დავალების ტიპები: საკითხის განხილვა/დისკუსია, ექსპერიმენტი, მონაცემების აღრიცხვა/დამუშავება, მოდელირება, საველე/გასვლითი სამუშაოები და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
2. კვლევის უნარ-ჩვევები;
3. პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
4. სოციალური უნარ-ჩვევები;
5. კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
6. თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
2. კვლევის უნარ-ჩვევები;
3. პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
4. კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
5. სოციალური უნარ-ჩვევები;
6. თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

3) შემაჯამებელი დავალება

შემაჯამებელი დავალების ფორმები:  რეფერატი, პროექტი, ტესტირება, საკონტროლო წერა

შემაჯამებელი დავალებები რაოდენობა:

I სემესტრი: 1

II სემესტრი: 2

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.     სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

       2.   კვლევის უნარ-ჩვევები;

               3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

              4.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

              5.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

       6.     თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

საგანმანათლებლო რესურსები:

მოსწავლის  წიგნი  ა)  მალხაზ მაყაშვილი, რუსუდან ახვლედიანი    ბიოლოგია. მე-7 კლ.     გამომცემლობა: „კლიო“, „მერიდიანი“

-სამუშაო რვეული;

-მასწავლებლის წიგნი;

-ტაბულები;

-პლაკატები;

-მულაჟები;

- მოდელები;

-ვიდეო;

-სლაიდები;

-დისკები.

 ბ)  დამხმარე ლიტერატურა:

1.აკიმუშკინი.“სახალისო  ბიოლოგია“

2. ა.გეგეჭკორი  „დედაბუნება“

გ)  საგანმანათლებლო ელექტრონული რესურსები: http://www.youtube.com/, vicipedia.com,  google.com

სამუშაო   დისციპლინა

გაცდენების  დასაშვები   რაოდენობა: 1 1  საათი  წელიწადში

წახალისების  ფორმები:     სხვადასხვა    ღონისძიებებში    აქტიური  ჩართვა.

                                                      ს ი ლ ა ბ უ ს ი

სილბუსი   2014 -2015  სასწავლო   წელი

განხილულია:                                               შეთანხმებულია

ქალაქ  რუსთავის   #11  საჯარო      სკოლა

საბუნებისმეტყველო            კათედრის              გამგე:

დ ი რ ე ქ ტ ო რ ი ს                 მ ო ა დ გ ი ლ ე

სასწავლო  ნაწილის  დარგში:         ნ. გორდეზიანი

                                                                  ბ ი ო ლ ო გ ი ა

ამტკიცებს     სკოლის                    დირექტორი                                / გ.  შეყილაძე/

      

                                                                                             მე-8 კლასი

                                                                                    საათების რაოდენობა: 72

                                                                         პედაგოგი-აზა მიმინოშვილი

საბუნებისმეტყველო დისციპლინების სწავლების მიზანია აზიაროს მოსწავლე   საბუნებისმეტყველო მეცნიერების საფუძვლებს და განუვითაროს  კვლევის უნარ-ჩვევები, რაც მას საშუალებას მისცემს შეიცნოს და გაითავისოს სამყარო,  ჩაერთოს საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში, იგრძნოს პასუხისმგებლობა საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და  გარემოს მიმართ.

ამოცანები:

ცოდნა:

• ცოცხალი სამყარო და სასიცოცხლო პროცესები;
• გარემოს მდგრადი განვითარების პრინციპები.

მეცნიერული კვლევის უნარ-ჩვევები:

• დაკვირვება, აღწერა;
• კვლევის საგნის განსაზღვრა;
• კვლევის ეტაპების განსაზღვრა;
• აღრიცხვა;
• კლასიფიკაცია;
• გაზომვა;
• კომუნიკაცია;
• მონაცემების  ინტერპრეტაცია;
• განჭვრეტა/ჰიპოთეზის გამოთქმა;
• ცდის დაგეგმვა;
• ცდის ჩატარება;
• მონაცემთა ანალიზი და შეფასება;
• მოდელის შექმნა და გამოყენება.

დამოკიდებულება:

• ინტერესი ბიოლოგიის  მიმართ;
• ბიოლოგიის  მნიშვნელობის გააზრება;
• ინტერესი მეცნიერული კვლევისა და სიახლეების მიმართ;
• თანამშრომლობის სურვილი;
• გარემოზე ზრუნვა და პასუხისმგებლობა;
• უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაცვის მნიშვნელობის გააზრება.

საბაზო საფეხური .  სწავლების ამ საფეხურზე მოსწავლეს კიდევ უფრო მეტად უვითარდება შემეცნებისათვის საჭირო უნარ-ჩვევები.  ის მოვლენების გარეგნული აღწერიდან გადადის მოვლენათა არსის წვდომაზე, შეიმეცნებს  ძირითად ფიზიკურ, ქიმიურ კანონებს და ბიოლოგიურ კანონ-ზომიერებებს. მოსწავლე იწყებს  ემპირიული გზით სამყაროს აღქმას, შემოქმედებითად აზროვნებას, ცდილობს სამყაროში ადამიანის ადგილისა და მნიშვნელობის განსაზღვრას.

საბაზო საფეხურზე მოსწავლე ივითარებს სპეციფიკურ უნარ-ჩვევებს, რომელთაგან პრიორიტეტულია:

·         კვლევის ზოგიერთი თანამედროვე მეთოდის გამოყენება;

·         სამეცნიერო ლიტერატურის მოძიება და გამოყენება;

·         ექსპერიმენტის დაგეგმვა და წარმართვა, მონაცემთა შეგროვება-დამუშავება;

·         კრიტიკული ანალიზი, დასკვნების გამოტანა;

·         პრეზენტაცია (გრაფიკების, დიაგრამების, მოდელის შექმნა).

წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები:

კვლ.VIII.1.მოსწავლეს შეუძლია განსაზღვროს კვლევის საგანი და კვლევის ეტაპები.

კვლ.VIII.2.მოსწავლეს შეუძლია კვლევითი   პროცედურის განხორციელება/ მონაცემების აღრიცხვა.

კვლ.VIII.3. მოსწავლეს შეუძლია მონაცემთა წარმოდგენა სხვადასხვა საკომუნიკაციო  საშუალების გამოყენებით.

კვლ.VIII.4.მოსწავლეს შეუძლია  მონაცემთა ანალიზი და შეფასება.

  ბიოლ.VIII.5.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს ადამიანის ორგანიზმის  ანატომიური და ფიზიოლოგიური თავისებურებები.

  ბიოლ.VIII.6.მოსწავლეს შეუძლია დაასაბუთოს ადამიანის ორგანიზმის მარეგულირებელი სისტემების მნიშვნელობა.

ბიოლ.VIII.7.მოსწავლეს  შეუძლია იმსჯელოს ორგანიზმის შინაგანი გარემოს მუდმივობის   შენარჩუნების (ჰომეოსტაზის)  მნიშვნელობაზე.

  ბიოლ.VIII.8. მოსწავლეს შეუძლია  აღწეროს ადამიანის გამრავლების სისტემის თავისებურებები და  ჩანასახის განვითარების სტადიები.

ბიოლ.VIII.9.მოსწავლეს შეუძლია გააანალიზოს ჯანსაღი ცხოვრების წესის მნიშვნელობა ადამიანისათვის.

პროგრამის შინაარსი

ქსოვილები - ეპითელური, კუნთოვანი, შემაერთებელი, ნერვული, აგებულება, ფუნქციები.

კანი - აგებულება, ფუნქციები (დამცველობითი, თბორეგულაცია, შეხება), ჰიგიენა; პირველადი დახმარება დამწვრობის, მოყინვის, სითბური და მზის დაკვრის დროს.

საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემა - ადამიანის ჩონჩხის ძირითადი ნაწილები, ძვლის ქიმიური შედგენილობა, ძვალთა შეერთების სახეები. ჩონჩხის (მომხრელი-გამშლელი; უნებლიე-ნებითი) და მიმიკური კუნთები. საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის ჰიგიენა და პირველადი დახმარება ჩონჩხის სხვადასხვა სახის დაზიანების დროს.

შეგრძნების ორგანოები - სმენის, მხედველობის; ჰიგიენა.

ენდოკრინული სისტემა - შინაგანი სეკრეციის ჯირკვლები (ჰიპოფიზი, ფარისებრი, კუჭქვეშა, თირკმელზედა, სასქესო).  მათი როლი ადამიანის ორგანიზმში მიმდინარე პროცესების რეგულირებაში. ჯირკვლების ჰიპერ- და ჰიპოფუნქციით გამოწვეული დაავადებები. ენდემური ჩიყვის კერები საქართველოში, პროფილაქტიკა. დიაბეტი.

ნერვული სისტემა - თავისა და ზურგის ტვინი, აგებულება, ფუნქციები; პერიფერიული ნერვული სისტემა. რეფლექსი, რეფლექსური რკალი.  პირობითი და უპირობო რეფლექსები. ნერვული სისტემის როლი  ორგანიზმში მიმდინარე სასიცოცხლო პროცესების რეგულირებაში.

სისხლი და სისხლის მიმოქცევის სისტემის ორგანოები, მათი ძირითადი ფუნქციები, ჰიგიენა და პირველადი დახმარება სხვადასხვა სახის სისხლდენის შემთხვევაში.

სუნთქვის სისტემის ორგანოები, მათი ძირითადი ფუნქციები, ჰიგიენა, ხელოვნური სუნთქვა, დაავადებები (მაგ., ტუბერკულოზი).

 კვება და საჭმლის მონელების სისტემის ორგანოები, მათი ძირითადი ფუნქციები, ჰიგიენა.

გამომყოფი სისტემის ორგანოები, მათი ძირითადი ფუნქციები (გამოყოფა, ჰომეოსტაზი).

გამრავლების ორგანოები, ჩანასახის განვითარების სტადიები, სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები (მაგ., შიდსი).

შეფასება

გამოიყენება ორი ტიპის შეფასება: განმსაზღვრელი და განმავითარებელი.

 სემესტრის  მანძილზე  მოსწავლეები   ფასდებიან    შემდეგი  სამი   კომპონენტის მიხედვით:

ა) საშინაო დავალება;

ბ) საკლასო  დავალება;

გ) შემაჯამებელი დავალება.

შეფასების სამივე კომპონენტს ერთნაირი წონა აქვს. საშინაო და საკლასო დავალებათა კომპონენტებში გამოიყენება როგორც განმსაზღვრელი, ასევე განმავითარებელი შეფასება. შემაჯამებელი დავალების კომპონენტში აუცილებელია განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება.

1) საშინაო დავალება

დავალების ტიპები: საშინაო  ექსპერიმენტი, დაკვირვება ობიექტებსა და პროცესებზე, ინფორმაციის მოძიება,  კონცეპტუალური რუკის შედგენა, მოდელირება, რეფერატის მომზადება და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.       სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.       კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.       პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.       თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

2. საკლასო დავალება

დავალების ტიპები: საკითხის განხილვა/დისკუსია, ექსპერიმენტი, მონაცემების აღრიცხვა/დამუშავება, მოდელირება, საველე/გასვლითი სამუშაოები და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
2. კვლევის უნარ-ჩვევები;
3. პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
4. სოციალური უნარ-ჩვევები;
5. კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
6. თვითმართვის უნარ-ჩვევები.
7.  

ფასდება შემდეგი უნარები:

1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
2. კვლევის უნარ-ჩვევები;
3. პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
4. კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
5. სოციალური უნარ-ჩვევები;
6. თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

3) შემაჯამებელი დავალება

შემაჯამებელი დავალების ფორმები:  რეფერატი, პროექტი, ტესტირება, საკონტროლო წერა

შემაჯამებელი დავალებები რაოდენობა:

I სემესტრი: 2

II სემესტრი: 3

ფასდება შემდეგი უნარები:

1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2. კვლევის უნარ-ჩვევები
3. პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
4. კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
5. სოციალური უნარ-ჩვევები;
6. თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

საგანმანათლებლო რესურსები:

ა)  მალხაზ მაყაშვილი, რუსუდან ახვლედიანი    ბიოლოგია. მე-8 კლ.     გამომცემლობა: „კლიო“, „მერიდიანი“

- მასწავლებლის  წიგნი;

-სამუშაო  რვეული;

- ტაბულები;

-პლაკატები;

-მულაჟები;

-მოდელები;

-ვიდეო;

-სლაიდები;

 დისკები.

-ბ)  დამხმარე ლიტერატურა:

1.აივენგო შათირიშვილი., სულხან ცაგარელი. ბიოლოგია

2. ცუზმერი. ბიოლოგია. მე-9 კლასი

გ)  საგანმანათლებლო ელექტრონული რესურსები: http://www.youtube.com/

, vicipedia.com,  google.com

                                                                      ს ი ლ ა ბ უ ს ი

სილაბუსი    2014-  2015   სასწავლო  წელი

განხილულია:                                                    შეთანხმებულია

ქალაქ      რუსთავის      #  11   საჯარო            სკოლა

საბუნებისმეტყველო                     კათედრის              გამგე:

დ ი რ ე ქ ტ ო რ ი ს                      მ ო ა დ გ ი ლ ე:                                   |ნ.   გორდეზიანი|

                                                                 ბ ი ო ლ ო გ ი ა

ამტკიცებს          სკოლის              დირექტორი                                             / გ. შეყილაძე/

სწავლების  კლასი-     I X

                                                                                 

  სასწავლო   საგნის   სწავლების   ხანგრძლივობა   ორი   სემესტრი

 საათების          რაოდენობა:    72 სთ     (კვირაში  ორი  საათი)

 მასწავლებელი:         აზა     მიმინოშვილი                                                               

საბუნებისმეტყველო დისციპლინების სწავლების მიზანია აზიაროს მოსწავლე   საბუნებისმეტყველო მეცნიერების საფუძვლებს და განუვითაროს  კვლევის უნარ-ჩვევები, რაც მას საშუალებას მისცემს შეიცნოს და გაითავისოს სამყარო,  ჩაერთოს საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში, იგრძნოს პასუხისმგებლობა საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და  გარემოს მიმართ.

ამოცანები:

ცოდნა:

·           ცოცხალი სამყარო და სასიცოცხლო პროცესები;

·           გარემოს მდგრადი განვითარების პრინციპები.

მეცნიერული კვლევის უნარ-ჩვევები:

·           დაკვირვება, აღწერა;

·           კვლევის საგნის განსაზღვრა;

·           კვლევის ეტაპების განსაზღვრა;

·           აღრიცხვა;

·           კლასიფიკაცია;

·           გაზომვა;

·           კომუნიკაცია;

·           მონაცემების  ინტერპრეტაცია;

·           განჭვრეტა/ჰიპოთეზის გამოთქმა;

·           ცდის დაგეგმვა;

·           ცდის ჩატარება;

·           მონაცემთა ანალიზი და შეფასება;

·           მოდელის შექმნა და გამოყენება.

დამოკიდებულება:

·           ინტერესი ბიოლოგიის  მიმართ;

·           ბიოლოგიის  მნიშვნელობის გააზრება;

·           ინტერესი მეცნიერული კვლევისა და სიახლეების მიმართ;

·           თანამშრომლობის სურვილი;

·           გარემოზე ზრუნვა და პასუხისმგებლობა;

·           უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაცვის მნიშვნელობის გააზრება.

საბაზო საფეხური .  სწავლების ამ საფეხურზე მოსწავლეს კიდევ უფრო მეტად უვითარდება შემეცნებისათვის საჭირო უნარ-ჩვევები.  ის მოვლენების გარეგნული აღწერიდან გადადის მოვლენათა არსის წვდომაზე, შეიმეცნებს  ძირითად ფიზიკურ, ქიმიურ კანონებს და ბიოლოგიურ კანონ-ზომიერებებს. მოსწავლე იწყებს  ემპირიული გზით სამყაროს აღქმას, შემოქმედებითად აზროვნებას, ცდილობს სამყაროში ადამიანის ადგილისა და მნიშვნელობის განსაზღვრას.

საბაზო საფეხურზე მოსწავლე ივითარებს სპეციფიკურ უნარ-ჩვევებს, რომელთაგან პრიორიტეტულია:

·           კვლევის ზოგიერთი თანამედროვე მეთოდის გამოყენება;

·           სამეცნიერო ლიტერატურის მოძიება და გამოყენება;

·           ექსპერიმენტის დაგეგმვა და წარმართვა, მონაცემთა შეგროვება-დამუშავება;

·           კრიტიკული ანალიზი, დასკვნების გამოტანა;

·           პრეზენტაცია (გრაფიკების, დიაგრამების, მოდელის შექმნა).

წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები:

კვლ.VIII.1.მოსწავლეს შეუძლია განსაზღვროს კვლევის საგანი და კვლევის ეტაპები.

კვლ.VIII.2.მოსწავლეს შეუძლია კვლევითი   პროცედურის განხორციელება/ მონაცემების აღრიცხვა.

კვლ.VIII.3. მოსწავლეს შეუძლია მონაცემთა წარმოდგენა სხვადასხვა საკომუნიკაციო  საშუალების გამოყენებით.

კვლ.VIII.4.მოსწავლეს შეუძლია  მონაცემთა ანალიზი და შეფასება.

  ბიოლ.VIII.5.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს ადამიანის ორგანიზმის  ანატომიური და ფიზიოლოგიური თავისებურებები.

  ბიოლ.VIII.6.მოსწავლეს შეუძლია დაასაბუთოს ადამიანის ორგანიზმის მარეგულირებელი სისტემების მნიშვნელობა.

ბიოლ.VIII.7.მოსწავლეს  შეუძლია იმსჯელოს ორგანიზმის შინაგანი გარემოს მუდმივობის   შენარჩუნების (ჰომეოსტაზის)  მნიშვნელობაზე.

  ბიოლ.VIII.8. მოსწავლეს შეუძლია  აღწეროს ადამიანის გამრავლების სისტემის თავისებურებები და  ჩანასახის განვითარების სტადიები.

ბიოლ.VIII.9.მოსწავლეს შეუძლია გააანალიზოს ჯანსაღი ცხოვრების წესის მნიშვნელობა ადამიანისთვის

ბიოლ.IX.5.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს ცოცხალი სისტემის ზოგადი ნიშან-თვისებები.

ბიოლ.IX.6.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს მემკვიდრეობითობა და ცვალებადობა, ჩამოაყალიბოს მემკვიდრეობითობის კანონები; იმსჯელოს გენეტიკის მნიშვნელობაზე სელექციასა და მედიცინაში.

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ განვითარებაზე,  დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციურ პროცესს.

  ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

ბიოლ.IX.9.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს გარემო ფაქტორების მნიშვნელობა ადამიანის ჯანმრთელობისათვის.

პროგრამის შინაარსი

ქსოვილები - ეპითელური, კუნთოვანი, შემაერთებელი, ნერვული, აგებულება, ფუნქციები.

კანი - აგებულება, ფუნქციები (დამცველობითი, თბორეგულაცია, შეხება), ჰიგიენა; პირველადი დახმარება დამწვრობის, მოყინვის, სითბური და მზის დაკვრის დროს.

საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემა - ადამიანის ჩონჩხის ძირითადი ნაწილები, ძვლის ქიმიური შედგენილობა, ძვალთა შეერთების სახეები. ჩონჩხის (მომხრელი-გამშლელი; უნებლიე-ნებითი) და მიმიკური კუნთები. საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის ჰიგიენა და პირველადი დახმარება ჩონჩხის სხვადასხვა სახის დაზიანების დროს.

შეგრძნების ორგანოები - სმენის, მხედველობის; ჰიგიენა.

ენდოკრინული სისტემა - შინაგანი სეკრეციის ჯირკვლები (ჰიპოფიზი, ფარისებრი, კუჭქვეშა, თირკმელზედა, სასქესო).  მათი როლი ადამიანის ორგანიზმში მიმდინარე პროცესების რეგულირებაში. ჯირკვლების ჰიპერ- და ჰიპოფუნქციით გამოწვეული დაავადებები. ენდემური ჩიყვის კერები საქართველოში, პროფილაქტიკა. დიაბეტი.

ნერვული სისტემა - თავისა და ზურგის ტვინი, აგებულება, ფუნქციები; პერიფერიული ნერვული სისტემა. რეფლექსი, რეფლექსური რკალი.  პირობითი და უპირობო რეფლექსები. ნერვული სისტემის როლი  ორგანიზმში მიმდინარე სასიცოცხლო პროცესების რეგულირებაში.

სისხლი და სისხლის მიმოქცევის სისტემის ორგანოები, მათი ძირითადი ფუნქციები, ჰიგიენა და პირველადი დახმარება სხვადასხვა სახის სისხლდენის შემთხვევაში.

სუნთქვის სისტემის ორგანოები, მათი ძირითადი ფუნქციები, ჰიგიენა, ხელოვნური სუნთქვა, დაავადებები (მაგ., ტუბერკულოზი).

 კვება და საჭმლის მონელების სისტემის ორგანოები, მათი ძირითადი ფუნქციები, ჰიგიენა.

გამომყოფი სისტემის ორგანოები, მათი ძირითადი ფუნქციები (გამოყოფა, ჰომეოსტაზი).

გამრავლების ორგანოები, ჩანასახის განვითარების სტადიები, სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები (მაგ., შიდსი).

ცოცხალი სისტემის ზოგადი ნიშნები.

ცოცხალი სისტემის ზოგიერთი ძირითადი კრიტერიუმი: კვება,  გაღიზიანებადობა,  გამოყოფა, მოძრაობა, ზრდა, გამრავლება, ნივთიერებათა და ენერგიის ცვლა (სუნთქვა, ფოტოსინთეზი).

ცოცხალი სისტემის ორგანიზაციის დონეები: მოლეკულური, უჯრედული, ქსოვილური, ორგანიზმული, სახეობრივი, ეკოსისტემური, ბიოსფერული.

გენეტიკა და სელექცია.

მემკვიდრეობითობა და ცვალებადობა, როგორც  ცოცხალი ორგანიზმების თვისებები;

მემკვიდრეობითობის ციტოლოგიური საფუძვლები (მიტოზი, მეიოზი, გამეტების ჩამოყალიბება ცხოველებში).

მემკვიდრეობითობის კანონები: ერთგვარობის კანონი,  დათიშვის კანონი,  გენთა დამოუკიდებლად მემკვიდრეობის კანონი, სქესის  მემკვიდრეობა.

ადამიანის გენეტიკა (შესწავლის ზოგიერთი მეთოდი და მემკვიდრული დაავადებები).

ცვალებადობა და მისი ფორმები (არამემკვიდრული და მემკვიდრული ცვალებადობა).

გენეტიკის როლი სელექციასა და მედიცინაში.

ევოლუციური მოძღვრება.

ევოლუციური მოძღვრების  ჩამოყალიბება ( ლამარკის, დარვინისა და უოლესის  ევოლუციური თეორია).

ევოლუციის დამამტკიცებელი არგუმენტები.

ევოლუციის თანამედროვე თეორია.

ევოლუციის საბოლოო შედეგი (შეგუებულობა, ახალი სახეობების  წარმოქმნა).

ეკოლოგია

ეკოსისტემების ძირითადი ფაქტორები (აბიოტური, ბიოტური, ანტროპოგენური).

კვებითი დონეები ეკოსისტემებში: პროდუცენტები, კონსუმენტები (მცენარეჭამია და ნაირჭამია ცხოველები, მტაცებლები,  პარაზიტები) და რედუცენტები.

ცოცხალი ორგანიზმების ურთიერთქმედება ეკოსისტემაში: ენერგიის ნაკადი, კვებითი ჯაჭვები და ქსელები, ეკოლოგიური პირამიდები, ეკოსისტემაში მომხდარი ცვლილებების შედეგები.

ურიერთდამოკიდებულება ორგანიზმებს შორის - ნეიტრალიზმი, სიმბიოზი, კონკურენცია, პარაზიტიზმი, მტაცებლობა.

ნივთიერებების (წყლის, ნახშირორჟანგის, ჟანგბადის) წრებრუნვა ბუნებაში,  მკვდარი ორგანიზმების დაშლა.

გარემოს გლობალური და ლოკალური  ცვლილებები და ადამიანის ჯანმრთელობა.

საკლასო  მენეჯმენტის  ხერხები:  ჯგუფური, ინდივიდუალური,   წყვილებში, მთელ  კლასთან.

მეცადინეობის  ფორმები;  ლექციური,  სემინარული,  ლაბორატიული....

სწავლების    მეთოდები       ( აქტივობები):   გონებრივი  იერიში,  ტექსტზე  მუშაობა,

ვენის  დიაგრამა  პრეზენტაცია,   ამოცანებისა და  სავარჯიშოების   ამოხსნა,  დისკუსია, დაკვირვება , ანალიზი,  დებატები  ლექცია....

გაკვეთილის  ტიპები:      ახსნის, განმტკიცების,  კომბინირებული,  შემაჯამებელი.

შეფასება

გამოიყენება ორი ტიპის შეფასება: განმსაზღვრელი და განმავითარებელი.

 სემესტრის მანძილზე მოსწავლეები ფასდებიან შემდეგი სამი კომპონენტის მიხედვით:

ა) საშინაო დავალება;

ბ) საკლასო  დავალება;

გ) შემაჯამებელი დავალება.

შეფასების სამივე კომპონენტს ერთნაირი წონა აქვს. საშინაო და საკლასო დავალებათა კომპონენტებში გამოიყენება როგორც განმსაზღვრელი, ასევე განმავითარებელი შეფასება. შემაჯამებელი დავალების კომპონენტში აუცილებელია განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება.

1) საშინაო დავალება

დავალების ტიპები: საშინაო  ექსპერიმენტი, დაკვირვება ობიექტებსა და პროცესებზე, ინფორმაციის მოძიება,  კონცეპტუალური რუკის შედგენა, მოდელირება, რეფერატის მომზადება და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

2. საკლასო დავალება

დავალების ტიპები: საკითხის განხილვა/დისკუსია, ექსპერიმენტი, მონაცემების აღრიცხვა/დამუშავება, მოდელირება, საველე/გასვლითი სამუშაოები და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

5.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

5.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

3) შემაჯამებელი დავალება

შემაჯამებელი დავალების ფორმები:  რეფერატი, პროექტი, ტესტირება, საკონტროლო წერა

შემაჯამებელი დავალებები რაოდენობა:

I სემესტრი: 2

II სემესტრი: 3

ფასდება შემდეგი უნარები:

1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

5.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

საგანმანათლებლო რესურსები:

ა)  მალხაზ მაყაშვილი, რუსუდან ახვლედიანი    ბიოლოგია. მე-8 კლ.     გამომცემლობა: „კლიო“, „მერიდიანი“

მალხაზ მაყაშვილი, მარინა ჯალიაშვილი. ბიოლოგია მე-9 კლ.გამომცემლობა: „კლიო“, „მერიდიანი“

-მასწავლებლის  წიგნი;

-სამუშაო  რვეული;

- ტაბულები;

-პლაკატები;

-მულაჟები;

-  მოდელები;

 -ვიდეო;

-სლაიდები;

- დისკები.

 ბ)  დამხმარე ლიტერატურა:

1.აივენგო შათირიშვილი., სულხან ცაგარელი. ბიოლოგია

2. ცუზმერი. ბიოლოგია. მე-9 კლასი

გ)  საგანმანათლებლო ელექტრონული რესურსები: http://www.youtube.com/, vicipedia.com,  google.com

დ)  სხვადასხვა სახის თვალსაჩინოები (პლაკატები, მოდელები );

გაცდენების  დასაშვები  რაოდენობა;   72საათი  წელიწადში.

წახალისების   ფორმები:  სხვადასხვა   ღონისძიებებში  აქტიური  ჩართვა.

                                             ს ი ლ ა ბ უ ს ი

სილაბუსი   2014-  2015   სასწავლო    წელი

განხილყლია:                                                  შეთანხმებულია

ქალაქ      რუსთავის   #  11  საჯარო  სკოლა

საბუნებისმეტყველო   კათედრის    გამგე:

დ ი რ ე ქ ტ ო რ ი ს            მ ო ა დ გ ი ლ ე:                   | ნ.   გორდეზიანი|

                                                  ბ ი ო ლ ო გ ი ა

ამტკიცებს           სკოლის             დირექტორი                             /გ. სეყილაძე/

სწავლების       კლასი-      X  

                                               

სასწავლო       საგნის  სწავლების   ხანგრძლივობა       ორი     სემესტრი

 საათების     რაოდენობა:     108სთ    (კვირაში   სამი   საათი)                                     

 მასწავლებელი:      აზა        მიმინოშვილი.  

საბუნებისმეტყველო დისციპლინების სწავლების მიზანია აზიაროს მოსწავლე   საბუნებისმეტყველო მეცნიერების საფუძვლებს და განუვითაროს  კვლევის უნარ-ჩვევები, რაც მას საშუალებას მისცემს შეიცნოს და გაითავისოს სამყარო,  ჩაერთოს საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში, იგრძნოს პასუხისმგებლობა საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და  გარემოს მიმართ.

ამოცანები:

ცოდნა:

·           ცოცხალი სამყარო და სასიცოცხლო პროცესები;

·           გარემოს მდგრადი განვითარების პრინციპები.

მეცნიერული კვლევის უნარ-ჩვევები:

·           დაკვირვება, აღწერა;

·           კვლევის საგნის განსაზღვრა;

·           კვლევის ეტაპების განსაზღვრა;

·           აღრიცხვა;

·           კლასიფიკაცია;

·           გაზომვა;

·           კომუნიკაცია;

·           მონაცემების  ინტერპრეტაცია;

·           განჭვრეტა/ჰიპოთეზის გამოთქმა;

·           ცდის დაგეგმვა;

·           ცდის ჩატარება;

·           მონაცემთა ანალიზი და შეფასება;

·           მოდელის შექმნა და გამოყენება.

დამოკიდებულება:

·           ინტერესი ბიოლოგიის  მიმართ;

·           ბიოლოგიის  მნიშვნელობის გააზრება;

·           ინტერესი მეცნიერული კვლევისა და სიახლეების მიმართ;

·           თანამშრომლობის სურვილი;

·           გარემოზე ზრუნვა და პასუხისმგებლობა;

·           უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაცვის მნიშვნელობის გააზრება.

საშუალო საფეხური  (X- XII კლასები)

X  კლასი სწავლების ბოლო საფეხურია. ამ დროს ღრმავდება საბუნებისმეტყველო განათლება, საფუძველი ეყრება პროფესიულ ცოდნას, რათა საშუალო სკოლის კურსდამთავრებულმა შეძლოს სწავლის გაგრძელება, სრულფასოვანი განათლების მიღება და თანამედროვე საზოგადოებაში ინტეგრაცია. ამ საფეხურზე მოსწავლეს საშუალება ეძლევა გაიაზროს საბუნებისმეტყველო დარგში მუშაობის თავისებურებანი, დააფასოს საბუნებისმეტყველო მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების მნიშვნელობა სამეცნიერო-ტექნიკური პროგრესისათვის და გააცნობიეროს ის დიდი პასუხისმგებლობა, რომელიც დაეკისრება მას, როგორც მკვლევარსა და მოქალაქეს.

სწავლების ამ საფეხურზე მოსწავლე ივითარებს სპეციფიკურ უნარ-ჩვევებს, რომელთაგან პრიორიტეტულია:

·           დამოუკიდებელი აზროვნების უნარის გაღრმავება, რათა მოსწავლემ შეძლოს საკუთარი ან სხვათა მონაცემებით მანიპულირება, ახალი ან შეცვლილი სიტუაციის შედეგების წინასწარ განჭვრეტა, ჰიპოთეზის გამოთქმა, ექსპერიმენტული მოდელის შექმნა;

·           პროექტის მომზადება, წარმართვა და დაცვა ფართო აუდიტორიის წინაშე.

·            

წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები:

1.მოსწავლეს შეუძლია განსაზღვროს კვლევის საგანი და კვლევის ეტაპები .

2.მოსწავლეს შეუძლია კვლევითი   პროცედურის განხორციელება/მონაცემების აღრიცხვა.

3.მოსწავლეს შეუძლია მონაცემთა წარმოდგენა სხვადასხვა საკომუნიკაციო  საშუალების გამოყენებით.

4.მოსწავლეს შეუძლია  მონაცემთა ანალიზი და შეფასება.

5.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს ცოცხალი სისტემის ზოგადი ნიშან-თვისებები.

6.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს მემკვიდრეობითობა და ცვალებადობა, ჩამოაყალიბოს მემკვიდრეობითობის კანონები; იმსჯელოს გენეტიკის მნიშვნელობაზე სელექციასა და მედიცინაში.

ბიოლ.X.5.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს  უჯრედში მიმდინარე პროცესებზე და დაასაბუთოს მათი  მნიშვნელობა   ორგანიზმისათვის.

ბიოლ.X.6.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს სუნთქვის პროცესის თავისებურებები  მცენარეებსა და ცხოველებში.

ბიოლ.X.7.მოსწავლეს შეუძლია დაასაბუთოს კვების და მონელების მნიშვნელობა ორგანიზმის ზრდა-განვითარებისათვის და ენერგიით უზრუნველსაყოფად.

ბიოლ.X.8.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ფოტოსინთეზზე, როგორც მცენარეული ბიომასის წარმომქმნელ საკვანძო პროცესზე.

ბიოლ. X.9.მოსწავლეს შეუძლია დაასაბუთოს სატრანსპორტო სისტემის მნიშვნელობა  ორგანიზმისათვის.

ბიოლ.X.10.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს    მაკოორდინირებელი სისტემების მნიშვნელობა ორგანიზმისათვის.

ბიოლ.X.11.მოსწავლეს შეუძლია დაასაბუთოს გამომყოფი სისტემის მნიშვნელობა შინაგანი გარემოს მუდმივობის  შენარჩუნებისათვის (ჰომეოსტაზი).

ბიოლ.X.12.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს   სხვადასხვა გარემოში მობინადრე    ორგანიზმების მოძრაობის თავისებურებებზე.

პროგრამის შინაარსი

უჯრედი. უჯრედული თეორია, ორგანოიდები და მათი ფუნქციები, ატომური და მოლეკულური შედგენილობა, ბიოპოლიმერები, პლასტიკური და ენერგეტიკული ცვლა.

საკვები და საჭმლის მონელება. კვების ტიპები, საკვების მრავალფეროვნება, წყალი, მინერალური მარილები, ცილები, ცხიმები, ნახშირწყლები, ვიტამინები. ამ კომპონენტების შეფარდებითი შემცველობა საკვებში და თითოეულის ძირითადი დანიშნულება; საჭმლის მომნელებელი სისტემის ზოგადი აგებულება და ცალკეული ნაწილების ფუნქციები; ფერმენტების დანიშნულება და მოქმედების თავისებურებანი.

ფოტოსინთეზი და ნივთიერებათა ტრანსპორტი მცენარეებში. ფოტოსინთეზი და კვება,  ფოტოსინთეზის ინტენსივობა,  ფოთოლი და ფოტოსინთეზი,  ფოტოსინთეზი და გარემო, მცენარე და მინერალები,  ფესვების მიერ წყლის და მინერალების შეწოვა, სატრანსპორტო სისტემა მცენარეებში,  წყლის მოძრაობა მცენარეში, ტრანსპირაცია.

ჰომეოსტაზი.  ჰომეოსტაზის ზოგადი დახასიათება, ჰომეოსტაზის ხელშემწყობი პირობები, კონტროლი სხეულის ტემპერატურაზე, ექსკრეცია: მეტაბოლიზმის მავნე პროდუქტების გამოყოფა, ოსმორეგულაცია და თირკმელების უკმარისობა.

კოორდინაცია და პასუხი გაღიზიანებაზე.  გაღიზიანებადობა და აღგზნებადობა - ცოცხალის თვისებები. კოორდინაცია: ნერვული სისტემა,  ნეირონები და რეფლექსური რკალი, ცენტრალური ნერვული სისტემის ინტეგრაციული ფუნქცია; ტვინი, როგორც ცენტრალური ნერვული სისტემის პროცესორი, ნარკოტიკების დამაზიანებელი მოქმედება ცენტრალურ ნერვულ სისტემაზე, რეცეპტორები და შეგრძნება; თვალი, როგორც შეგრძნების ორგანო, ენდოკრინული სისტემა.

სუნთქვა.   ორგანიზმის ენერგეტიკული მასალა, ნახშირწყლების სხვადასხვა ტიპები, აერობული და  ანაერობული პროცესები, ატფ.  სუნთქვა სხეულის ზედაპირით, ტრაქეებით, ლაყუჩებით, ფილტვებით. ადამიანის სუნთქვითი პარამეტრები, აირთა ცვლა -  ჟანგბადით მომარაგება, ფილტვის ვენტილაცია, თამბაქოს მიერ გამოწვეული დაავადებები.

სისხლი და სისხლის მიმოქცევა.  ნივთიერებათა ტრანსპორტი  ცხოველებში, სისხლის კომპონენტები და მათი ფუნქციები.   ნივთიერებების  ცვლა სისხლსა და ქსოვილებს შორის კაპილარებში. გული, როგორც სისხლის მიმოქცევის სისტემის ტუმბო. სისხლის წნევის რეგულაცია და ვარჯიშის მნიშვნელობა. გული (აგებულება, ცირკულაცია, აორტა, ღრუ ვენები, ფილტვის არტერია და ვენა, წინაგული, პარკუჭი). გულის მუშაობა. კორონარული მომარაგების დარღვევა.

მოძრაობა. ჩონჩხი, ჩონჩხის ძვლების შეთანხმებული მოქმედება, კუნთების შეკუმშვა და ენერგია.  მოძრაობა ჰაერში, მოძრაობა წყალში.

საკლასო  მენეჯმენტის     ხერხები:    ჯგუფური,  ინდივიდუალური,  წყვილებში, მთელ  კლასთან...

მეცადინეობის   ფორმები:  ლექციური,      სემინარული, ლაბორატორიული....

სწავლების  მეთოდები   (  აქტივობები):   გონებრივი  იერიში,   ტექსტზე   მუშაობა,   დიაგრამა,   ამოცანებისა   და   სავარჯიშოების   ამოხსნა,   პრეზენტაცია ,  რეფერატის  მომზადება, დისკუსია, დებატები,  სემინარები, ცდის  ჩატარება.  ნათელი  და  ბუნდოვანი.

შეფასება:  ტესტირება,  დემონსტრირება

გამოიყენება ორი ტიპის შეფასება: განმსაზღვრელი და განმავითარებელი.

1.    განმსაზღვრელი შეფასება აკონტროლებს სწავლის ხარისხს, ადგენს მოსწავლის მიღწევის დონეს ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრულ მიზნებთან მიმართებაში. განმსაზღვრელ შეფასებაში იწერება ქულა.

2.    განმავითარებელი შეფასება აკონტროლებს თითოეული მოსწავლის განვითარების დინამიკას და ხელს უწყობს სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებას. განმავითარებელი შეფასებისას გამოიყენება ისეთი საშუალებები, როგორიცაა სიტყვიერი კომენტარი, რჩევა-დარიგება, დაკვირვების ფურცელი, თვითშეფასებისა და ურთიერთშეფასების სქემა და სხვ.

3. სემესტრის მანძილზე მოსწავლეები ფასდებიან შემდეგი სამი კომპონენტის მიხედვით:

ა) საშინაო დავალება;

ბ) საკლასო  დავალება;

გ) შემაჯამებელი დავალება.

შეფასების სამივე კომპონენტს ერთნაირი წონა აქვს. საშინაო და საკლასო დავალებათა კომპონენტებში გამოიყენება როგორც განმსაზღვრელი, ასევე განმავითარებელი შეფასება. შემაჯამებელი დავალების კომპონენტში აუცილებელია განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება.

1) საშინაო დავალება

დავალების ტიპები: საშინაო  ექსპერიმენტი, დაკვირვება ობიექტებსა და პროცესებზე, ინფორმაციის მოძიება,  კონცეპტუალური რუკის შედგენა, მოდელირება, რეფერატის მომზადება და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

2. საკლასო დავალება

დავალების ტიპები: საკითხის განხილვა/დისკუსია, ექსპერიმენტი, მონაცემების აღრიცხვა/დამუშავება, მოდელირება, საველე/გასვლითი სამუშაოები და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

5.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

5.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

3) შემაჯამებელი დავალება

შემაჯამებელი დავალების კომპონენტი უკავშირდება სწავლა-სწავლების  შედეგს. ამ კომპონენტში ფასდება ერთი სასწავლო მონაკვეთის (თემა, თავი, პარაგრაფი, საკითხი) შესწავლა-დამუშავების შედეგად მიღწეული შედეგები. კონკრეტული სასწავლო ერთეულის დასრულებისას მოსწავლემ უნდა შეძლოს საბუნებისმეტყველო საგნების სტანდარტით განსაზღვრული ცოდნისა და უნარების წარმოჩენა. შესაბამისად, შემაჯამებელი დავალებები აფასებს საბუნებისმეტყველო საგნების  სტანდარტით განსაზღვრული  შედეგების მიღწევის დონეს.

შემაჯამებელი დავალების ფორმები:  რეფერატი, პროექტი, ტესტირება, საკონტროლო წერა

შემაჯამებელი დავალებები რაოდენობა:

I სემესტრი: 2

II სემესტრი: 3

ფასდება შემდეგი უნარები:

1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

5.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

საგანმანათლებლო რესურსები:

ა)  მარინა სეხნიაშვილი, მალხაზ მაყაშვილი, მარინა ჯალიაშვილი ბიოლოგია , მე-10 კლასის სახელმძღვანელო. გამომც. „კლიო“ და „მერიდიანი“

-მასწავლებლის წიგნი;

-  სამუშაო  რვეული;

-  ტაბულები;

-  პლაკატები;

- მულაჟები;

-  მოდელები;

- ვიდეო;

-სლაიდები;

-დისკები.

ბ,) დამხმარე  ლიტერატურა:

1.აივენგო შათირიშვილი., სულხან ცაგარელი. ბიოლოგია

2. მარინა სეხნიაშვილი. გენეტიკის ამოცანათა კრებული

გ)   საგანმანათლებლო  ელექტრონული  რესურსები:: http://www.youtube.com/, vicipedia.com,  google.com

სამუშაო    დისციპლინა

გაცდენების   დასაშვები   რაოდენობა:   33   საათი    წელიწადში.

წახალისების  ფორმები;         სხვადასხვა      ღონისძიებებში   აქტიური   ჩართვა.

                                                                   ს ი ლ ა ბ უ ს

სილაბუსი  2014-  2015  სასწავლო  წელი

განხილულია:                                                  შეთანხმებულია

                                                  ქალაქ  რუსთავის   #  11   საჯარო   სკოლა

საბუნებისმეტყველო       კათედრის                      გამგე:  

დ ი რ ე ქ ტ ო რ ი ს              მ ო ა დ გ ი ლ ე:                                   |ნ.  გორდეზიანი|

                        

                                                                               ბ ი ო ლ ო გ ი ა

ამტკიცებს      სკოლის   დირექტორი:                                             /გ. შეყილაძე/

სწავლების       კლასი-          X I

სასწავლო  საგნის   სწავლების ხანგრძლივობა   ორი  სემესტრი                                                    საათების     რაოდენობა:    72 სთ  (კვირაში  ორი  საათი)

                                                                

     მასწავლებელი:      აზა    მიმინოშვილი.

საბუნებისმეტყველო დისციპლინების სწავლების მიზანია აზიაროს მოსწავლე   საბუნებისმეტყველო მეცნიერების საფუძვლებს და განუვითაროს  კვლევის უნარ-ჩვევები, რაც მას საშუალებას მისცემს შეიცნოს და გაითავისოს სამყარო,  ჩაერთოს საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში, იგრძნოს პასუხისმგებლობა საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და  გარემოს მიმართ.

ამოცანები:

ცოდნა:

·           ცოცხალი სამყარო და სასიცოცხლო პროცესები;

·           გარემოს მდგრადი განვითარების პრინციპები.

მეცნიერული კვლევის უნარ-ჩვევები:

·           დაკვირვება, აღწერა;

·           კვლევის საგნის განსაზღვრა;

·           კვლევის ეტაპების განსაზღვრა;

·           აღრიცხვა;

·           კლასიფიკაცია;

·           გაზომვა;

·           კომუნიკაცია;

·           მონაცემების  ინტერპრეტაცია;

·           განჭვრეტა/ჰიპოთეზის გამოთქმა;

·           ცდის დაგეგმვა;

·           ცდის ჩატარება;

·           მონაცემთა ანალიზი და შეფასება;

·           მოდელის შექმნა და გამოყენება.

დამოკიდებულება:

·           ინტერესი ბიოლოგიის  მიმართ;

·           ბიოლოგიის  მნიშვნელობის გააზრება;

·           ინტერესი მეცნიერული კვლევისა და სიახლეების მიმართ;

·           თანამშრომლობის სურვილი;

·           გარემოზე ზრუნვა და პასუხისმგებლობა;

·           უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაცვის მნიშვნელობის გააზრება.

საშუალო საფეხური  (X- XII კლასები)

XI  კლასი სწავლების ბოლო საფეხურია. ამ დროს ღრმავდება საბუნებისმეტყველო განათლება, საფუძველი ეყრება პროფესიულ ცოდნას, რათა საშუალო სკოლის კურსდამთავრებულმა შეძლოს სწავლის გაგრძელება, სრულფასოვანი განათლების მიღება და თანამედროვე საზოგადოებაში ინტეგრაცია. ამ საფეხურზე მოსწავლეს საშუალება ეძლევა გაიაზროს საბუნებისმეტყველო დარგში მუშაობის თავისებურებანი, დააფასოს საბუნებისმეტყველო მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების მნიშვნელობა სამეცნიერო-ტექნიკური პროგრესისათვის და გააცნობიეროს ის დიდი პასუხისმგებლობა, რომელიც დაეკისრება მას, როგორც მკვლევარსა და მოქალაქეს.

სწავლების ამ საფეხურზე მოსწავლე ივითარებს სპეციფიკურ უნარ-ჩვევებს, რომელთაგან პრიორიტეტულია:

·           დამოუკიდებელი აზროვნების უნარის გაღრმავება, რათა მოსწავლემ შეძლოს საკუთარი ან სხვათა მონაცემებით მანიპულირება, ახალი ან შეცვლილი სიტუაციის შედეგების წინასწარ განჭვრეტა, ჰიპოთეზის გამოთქმა, ექსპერიმენტული მოდელის შექმნა;

·           პროექტის მომზადება, წარმართვა და დაცვა ფართო აუდიტორიის წინაშე.

·            

წლის ბოლოს მისაღწევი შედეგები:

კვლ.XI.1.მოსწავლეს შეუძლია განსაზღვროს კვლევის საგანი და კვლევის ეტაპები.

კვლ.XI.2.მოსწავლეს შეუძლია კვლევითი   პროცედურის განხორციელება/ მონაცემების აღრიცხვა.

კვლ.XI.3.მოსწავლეს შეუძლია მონაცემთა წარმოდგენა სხვადასხვა საკომუნიკაციო  საშუალების გამოყენებით.

კვლ.XI.4.მოსწავლეს შეუძლია  მონაცემთა ანალიზი და შეფასება.

ბიოლ.X1.5.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს ორგანიზმთა გამრავლების  და     ინდივიდური განვითარების ფორმები.

ბიოლ.XI.6. მოსწავლეს შეუძლია  ჩამოაყალიბოს მემკვიდრეობითობის კანონები და იმსჯელოს ცვალებადობის  ფორმებზე.

ბიოლ.XI.7.მოსწავლეს შეუძლია გამოიყენოს ევოლუციის კონცეფცია ორგანული სამყაროს მრავალფეროვნების და  მასში მიმდინარე ცვლილებების ასახსნელად.

ბიოლ.XI.8.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს ეკოსისტემაში მიმდინარე ნივთიერებათა მიმოქცევის და ენერგიის ცვლის პროცესები.

 ბიოლ.XI.9.მოსწავლეს შეუძლია დაასაბუთოს ეკოლოგიური ფაქტორების მნიშვნელობა ეკოსისტემების ფორმირებისათვის და იმსჯელოს გარემოსდაცვით პრობლემებზე.

ბიოლ.XI.10.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ადამიანის ყოფისათვის მიკროორგანიზმების სასარგებლო და საზიანო თვისებების მნიშვნელობაზე.

პროგრამის შინაარსი

ორგანიზმთა გამრავლება და ინდივიდური განვითარება. ორგანიზმთა გამრავლების მნიშვნელობა, მიტოზი, უსქესო გამრავლება, სქესობრივი გამრავლება, სასქესო უჯრედების ჩამოყალიბება (გამეტოგენეზი),  მეიოზი, მატრიცული სინთეზის რეაქციები, დნმ-ის კოდი, გენი, როგორც მემკვიდრეობის ერთეული, განაყოფიერება ცხოველებში, განაყოფიერება ყვავილოვან მცენარეებში, ორგანიზმთა ინდივიდური განვითარება (განვითარების ემბრიონული პერიოდი; განვითარების პოსტემბრიონული პერიოდი).

გენეტიკა და სელექცია.  რას შეისწავლის გენეტიკა.  მენდელის მიერ დადგენილი კანონზომიერებები (ერთგვარობის კანონი,  დათიშვის კანონი,  გენთა დამოუკიდებლად მემკვიდრეობის კანონი), არასრული დომინირება, მემკვიდრეობის კანონების ციტოლოგიური დასაბუთება,  სქესი და სქესთან შეჭიდული ნიშნების მემკვიდრეობა, გენთა შეჭიდულობა, ადამიანის გენეტიკა (შესწავლის ზოგიერთი მეთოდი, მემკვიდრული დაავადებები), შემთხვევითი და კანონზომიერი მოვლენები გენეტიკაში, გენური ინჟინერიის ზოგადი დახასიათება, ცვალებადობა და მისი ფორმები (არამემკვიდრული და მემკვიდრული ცვალებადობა), მოდიფიკაციური ცვალებადობა, მუტაციური ცვალებადობა (გენური, ქრომოსომული და გენომური),

სელექცია და გენეტიკა (სელექციის ტრადიციული და თანამედროვე მეთოდები).

ევოლუცია. შეხედულებები ცოცხალი სამყაროს ევოლუციის შესახებ: დარვინის ევოლუციური თეორია. დარვინის მოძღვრება ხელოვნურ და ბუნებრივ გადარჩევაზე. 

ევოლუციის სინთეზური თეორია. პოპულაცია. სახეობა. მიკროევოლუციის მამოძრავებელი ფაქტორები: მუტაციური პროცესი, გენთა დრეიფი, გენთა ნაკადი, იზოლაცია, ბუნებრივი გადარჩევა. ბუნებრივი გადარჩევის ფორმები (მასტაბილიზებელი, მამოძრავებელი). მიკროევოლუციის საბოლოო შედეგი: შეგუებულობა, ახალ სახეობათა წარმოქმნა. მაკროევოლუცია და მისი დამამტკიცებელი საბუთები (ემბრიოლოგიური, პალეონტოლოგიური). ჰეკელ-მიულერის ბიოგენეტიკური კანონი.

ევოლუციის მიმართულებები: აროგენეზი, ალოგენეზი და კატაგენეზი (ანუ ზოგადი დეგენერაცია). ევოლუციის კანონზომიერებები (დივერგენცია, კონვერგენცია).

ეკოლოგია. ეკოლოგია და ეკოსისტემები, კვებითი ურთიერთობები: კვებითი ჯაჭვები და კვებითი ქსელები, კვებითი ურთიერთობები: მასის და რიცხობრიობის პირამიდები.

პოპულაციის რიცხობრიობაზე მოქმედი ფაქტორები, გახრწნა - ბუნებრივი პროცესი. ნახშირბადის მიმოცვლა, აზოტის მიმოცვლა, ადამიანის პოპულაციის ზრდა. ადამიანი და გარემო: ატმოსფეროს, წყლის და ნიადაგის დაბინძურება,  ადამიანის  დადებითი მოქმედება  გარემოზე: ბუნების დაცვა, ადამიანის მიერ ეკოსისტემების მართვა: მეთევზეობის მეურნეობა, მებაღეობა, პარაზიტების კონტროლი.

ადამიანი და მიკროორგანიზმები.  ჯანმრთელობა და დაავადება. პათოგენები -   დაავადებების გამომწვევები. ბაქტერიები. სოკოები, ჭიები - დაავადების გამომწვევები. დაავადებების პრევენცია:  უსაფრთხო წყალი და საკვები. ინდივიდუალური და საერთო დაცვა დაავადებებისგან.  ბრძოლა ინფექციებთან. ანტისხეულები და იმუნური პასუხი. იმუნოლოგიის გამოყენება. მძიმე ინფექციური დაავადებები (შიდსი, ტუბერკულოზი) და მათი პრევენცია. შიდსის გავრცელება მსოფლიოსა და საქართველოში. 

საკლასო  მენეჯმენტის  ხერხები:  ჯგუფური,    ინდივიდუალური..წყვილებში.  მთელ კლასთან..

მეცადინეობის  ფორმები;  ლექციური,  სემინარული,  ლაბორატორიული....

სწავლების    მეთოდები  (აქტივობები)-გონებრივი იერიში, ტექსტზე მუშაობა,  ვენის დიაგრამის შედგენა, ამოცანებისა  და  სავარჯიშოების  ამოხსნა,პრეზენტაცია,  რეფერატის მომზადება,  დისკუსია,  დაკვირვება, ანალიზი,  მინი ლექცია,   აქტიური  ლექცია, ექსპერიმენტის ჩატარება,  კითხვა- პასუხი,  ცდის ჩატარება, დებატები,  სემინარები,  შეჯამების     ჩარჩო, კუბის მეთოდი,    ნათელი  და  ბუნდოვანი,

გაკვეთილის ტიპები:     ახსნის,  განმტკიცების, კომბინირებული, შემაჯამებელი.,...ტ

შეფასება   ტესტირება,  დემონსტრირება

გამოიყენება ორი ტიპის შეფასება: განმსაზღვრელი და განმავითარებელი.

1.    განმსაზღვრელი შეფასება აკონტროლებს სწავლის ხარისხს, ადგენს მოსწავლის მიღწევის დონეს ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრულ მიზნებთან მიმართებაში. განმსაზღვრელ შეფასებაში იწერება ქულა.

2.    განმავითარებელი შეფასება აკონტროლებს თითოეული მოსწავლის განვითარების დინამიკას და ხელს უწყობს სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებას. განმავითარებელი შეფასებისას გამოიყენება ისეთი საშუალებები, როგორიცაა სიტყვიერი კომენტარი, რჩევა-დარიგება, დაკვირვების ფურცელი, თვითშეფასებისა და ურთიერთშეფასების სქემა და სხვ.

3. სემესტრის მანძილზე მოსწავლეები ფასდებიან შემდეგი სამი კომპონენტის მიხედვით:

ა) საშინაო დავალება;

ბ) საკლასო  დავალება;

გ) შემაჯამებელი დავალება.

შეფასების სამივე კომპონენტს ერთნაირი წონა აქვს. საშინაო და საკლასო დავალებათა კომპონენტებში გამოიყენება როგორც განმსაზღვრელი, ასევე განმავითარებელი შეფასება. შემაჯამებელი დავალების კომპონენტში აუცილებელია განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება.

1) საშინაო დავალება

დავალების ტიპები: საშინაო  ექსპერიმენტი, დაკვირვება ობიექტებსა და პროცესებზე, ინფორმაციის მოძიება,  კონცეპტუალური რუკის შედგენა, მოდელირება, რეფერატის მომზადება და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

2. საკლასო დავალება

დავალების ტიპები: საკითხის განხილვა/დისკუსია, ექსპერიმენტი, მონაცემების აღრიცხვა/დამუშავება, მოდელირება, საველე/გასვლითი სამუშაოები და სხვა.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

5.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

ფასდება შემდეგი უნარები:

1.    სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

5.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

3) შემაჯამებელი დავალება

შემაჯამებელი დავალების კომპონენტი უკავშირდება სწავლა-სწავლების  შედეგს. ამ კომპონენტში ფასდება ერთი სასწავლო მონაკვეთის (თემა, თავი, პარაგრაფი, საკითხი) შესწავლა-დამუშავების შედეგად მიღწეული შედეგები. კონკრეტული სასწავლო ერთეულის დასრულებისას მოსწავლემ უნდა შეძლოს საბუნებისმეტყველო საგნების სტანდარტით განსაზღვრული ცოდნისა და უნარების წარმოჩენა. შესაბამისად, შემაჯამებელი დავალებები აფასებს საბუნებისმეტყველო საგნების  სტანდარტით განსაზღვრული  შედეგების მიღწევის დონეს.

შემაჯამებელი დავალების ფორმები:  რეფერატი, პროექტი, ტესტირება, საკონტროლო წერა

შემაჯამებელი დავალებები რაოდენობა:

I სემესტრი: 2

II სემესტრი: 3

ფასდება შემდეგი უნარები:

1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;

2.    კვლევის უნარ-ჩვევები;

3.    პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;

4.    კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;

5.    სოციალური უნარ-ჩვევები;

6.    თვითმართვის უნარ-ჩვევები.

საგანმანათლებლო რესურსები:

ა)  მარინა სეხნიაშვილი, მარინა ჯალიაშვილი, მალხაზ მაყაშვილი- ბიოლოგია , მე-11 კლასის სახელმძღვანელო. გამომცემლობა: „კლიო“, „მერიდიანი“ო;

-

-მასწავლებლის  წიგნი;

-  სამუშაო  რვეული;

-  ტაბულები;

-  პლაკატები;

-  მულაჟები;

-  მოდელები;

- ვიდეო;

-სლაიდები;

-დისკები.

ბ)   დამხმარე  ლიტერატურა:

1.აივენგო შათირიშვილი., სულხან ცაგარელი. ბიოლოგია

2. მარინა სეხნიაშვილი. გენეტიკის ამოცანათა კრებული

გ)  საგანმანათლებლო  ელოქტრონული  რესურსები: http://www.youtube.com/, vicipedia.com,  google.com

სამუშაო დისციპლინა

გაცდენების  დასაშვები    რაოდენობა:  22  საათი  წელიწადში

წახალისების  ფორმები:    სხვადასხვა  ღონისძიებებში    აქტიური